Czyste powietrze

Problem spalania odpadów

Na terenie Województwa Małopolskiego zabronione jest spalanie w domowych kotłach i piecach odpadów/ śmieci m.in butelek pet, foliowych toreb, lakierowanego drewna, książek, ubrań, odpadów węglowych.  O spalaniu odpadów, szkodliwym wpływie dla zdrowia można dowiedzieć się w poniższej ulotce Polskiego Alarmu Smogowego, Krakowskiego Alarmu Smogowego, Fundacji im. Stefana Batorego.

STOP POŻAROM TRAW

Niedługo zawita do nas pewnie upragniona wiosna. Niestety dla strażaków wiosna nie rozpoczyna w momencie pierwszych pożarów trawy. W 2017 roku ten dzień przypadł już 24 lutego. Na terenie powiatu oświęcimskiego do dnia dzisiejszego, tj. 23 marca tych pożarów odnotowano 66. To sześćdziesiąt sześć niepotrzebnych interwencji straży pożarnej.  
Analizując statystykę wyjazdów na terenie powiatu oświęcimskiego za poprzednie lata można dojść do wniosku, że prowadzona akcja „STOP WYPALANIU TRAW” nadal nie przynosi realnych skutków. 2016 rok znacząco odbiega od dotychczasowej ilości interwencji, jednak niestety to warunki pogodowe mają największy wpływ na to karygodne zjawisko. 
Statystyka interwencji strażaków związana z trawami od lat wygląda bardzo podobnie, a największym sprzymierzeńcem strażaków w walce z tym procederem jest pogoda (niestety gdy pada to się nie pali). I tak:

1. 2016 – 397 pożarów, z czego 122  traw, upraw leśnych lub nieużytków – to 30 % pożarów.
2. 2015 rok – 533 pożary, z czego 332 to pożary nieużytków, upraw leśnych i rolnych – to ponad 62 % interwencji związanych z gaszeniem,
3. 2014 rok – 491 wszystkich pożarów w całym roku – 266 pożarów nieużytków, upraw rolnych i leśnych – ok. 54 procent pożarów,
4. 2013 rok – 462 wszystkich pożarów w całym roku – 206 pożarów traw – ok. 44 procent pożarów,
5. 2012 rok – 708 wszystkich pożarów w całym roku – 448 pożarów traw – ok. 63 procent pożarów
6. 2011 rok – 724 wszystkich pożarów w całym roku – 412 pożarów traw – ok. 56 procent pożarów,
7. 2010 rok – 570 wszystkich pożarów w całym roku – 278 pożarów traw – ok. 48 procent pożarów.

Należy przypuszczać, że taka ogromna ilość zdarzeń jest związana nie tylko z „nieostrożnością osób dorosłych lub nieletnich przy posługiwaniu się ogniem otwartym”. Wiele pożarów to celowe działanie człowieka, co nie przynosi sprawcom splendoru i chwały. 
Wypalanie traw może się wiązać z sankcjami karnymi, zgodnie z kodeksem wykroczeń i kodeksem karnym. I tak:

1. Kodeks wykroczeń – art. 82 § 4 „Kto wypala trawy, słomę lub pozostałości roślinne na polach w odległości mniejszej niż 100 m od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany”,
2. Kodeks karny

• art. 163 § 1 „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób, albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat”,
• art. 163 § 2 – w przypadku działania nieumyślnego sprawcy, kara wymierzona przez sąd może wynosić od 3 miesięcy do 5 lat,
• art. 163 § 3 – jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12,
• art. 163 § 3 jeżeli następstwem czynu określonego w § 2 jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8
• art. 164 § 1 „Kto sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo zdarzenia określonego w art. 163 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8; jeżeli sprawca działa nieumyślnie to grozi mu kara pozbawienia wolności do lat 3.

W ustawie o ochronie przyrody również zabroniono wypalania roślinności na łąkach, pastwiskach, nieużytkach, rowach, pasach przydrożnych, szlakach kolejowych lub w strefie oczeretów i trzcin. 
Niezwykle ważny jest również aspekt przyrodniczy i zagrożenia dla fauny i flory w trakcie pożaru. Wypalanie traw zabija zwierzęta. Pożary wzniecone podpaleniem traw są głównym i najniebezpieczniejszym zagrożeniem dla naszych lasów. Zgodnie z zasadami wiedzy agrotechnicznej wysoka temperatura nie użyźnia gleby, a jedynie ją wyjaławia, zatem nie jest to skuteczny sposób eliminacji niepożądanych roślin i odnawiania łąk. Tereny, na których prowadzone jest wypalanie traw, stają się na wiele lat pozbawionymi życia pustyniami, a wszelkie występujące na nich formy życia ulegają zniszczeniu. 
Niestety ta walka z wypalaniem nie uda się bez zdecydowanej reakcji otoczenia. Konieczne jest  napiętnowanie palenia nieużytków jako czynu bardzo szkodliwego dla całego społeczeństwa.

W związku ze zbliżającym się okresem rozliczeniowym w zakresie sprawozdawczości dotyczącej opłat za korzystanie ze środowiska, opłaty produktowej oraz gospodarki odpadami przypominamy o obowiązkach podmiotów w tym zakresie.

INFORMACJA DLA MIESZKAŃCÓW

Odpadów z tworzyw sztucznych nie należy spalać w domowych piecach czy kotłowniach, ponieważ w panujących tam warunkach rozkład termicznych spalanie tworzyw przebiega w zbyt niskiej temperaturze (180-500°C) i przy zbyt małym dostępie tlenu, w wyniku czego w obecności odpadów organicznych powstają szkodliwe dla zdrowia substancje, w tym rakotwórcze oraz zwiększa się emisja pyłów.
Odpady tworzyw sztucznych to cenny surowiec wtórny do recyklingu, z którego można wytworzyć nowe produkty (opakowania, meble ogrodowe, doniczki, słupki parkingowe itp.). Poprzez spalanie odpadów plastikowych w piecach domowych pozbawiamy się tych wartościowych surowców i zanieczyszczamy środowisko, w którym żyjemy.

Drugie życie tworzyw sztucznych – wyroby z recyklingu

Czy wiesz, że:
Opublikowany w maju 2016 roku raport WHO wskazuje, że 33 z 50 miast Unii Europejskiej o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu położone jest na terenie naszego kraju. Niechlubne pierwsze miejsce zajął Żywiec, tuż za nim uplasowała się Pszczyna a w pierwszej dziesiątce znalazły się jeszcze Rybnik (4 miejsce), Wodzisław Śląski (5), Opoczno (6), Sucha Beskidzka (7) i Godów (8). Mieszkańcy polskich miast i gmin mogą na bieżąco zapoznać się ze stanem powietrza monitorowanym w najbliższej stacji pomiarowej. Informacje te są zamieszczone na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska: http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/home.

Z raportu GUS „Ochrona Środowiska w Polsce 2015” wynika m.in., że ze spalania w gospodarstwach domowych wytwarzane jest prawie czterokrotnie więcej pyłów niż łącznie emituje sektor produkcji i transformacji energii. Do takiego stanu rzeczy przyczynia się nie tylko palenie paliwem niskiej jakości, ale także spalanie odpadów w piecach, kominkach czy na wolnym powietrzu – zjawisko to jest w Polsce niestety nadal powszechne.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) długotrwałe narażenie na działanie pyłu zawieszonego PM 2,5 (jest to pył o średnicy nie większej niż 2,5 mikrometrów, tj. 20-35 razy mniejszej niż wynosi średnica ludzkiego włosa) skutkuje skróceniem średniej długości życia, a krótkotrwała ekspozycja na wysokie stężenia tego pyłu powoduje wzrost liczby zgonów z powodu chorób układu oddechowego i krążenia oraz wzrost ryzyka nagłych przypadków wymagających hospitalizacji (nasilenie astmy, ostra reakcja układu oddechowego, osłabienie czynności płuc).

Pomocne linki:
http://plasticseurope.org/pl
http://misja-emisja.pl/
http://www.niskaemisja.pl/
http://waznamisjazdrowaemisja.pl/niska-emisja-wysoki-poziom-zagrozenia/