Na terenie Doliny Karpia występuje m.in. obszar Natura 2000 „Wiśliska”. Obejmuje on system trzech starorzeczy rzeki Wisły (tzw. wiślisk). W skład systemu wchodzą wiślisko Miejsce, Oko i Krajskie. Zbiorniki są częściowo ze sobą połączone, a starorzecze Miejsce jest połączone rowem z rzeką Wisłą. Wszystkie trzy starorzecza są typowo wykształconymi, dojrzałymi ekosystemami wodnymi. W wiśliskach można wyróżnić strefowe pasy roślinności w zależności od głębokości (odległości od brzegów). Dobrze wykształcone są zarówno zbiorowiska roślin bagiennych (pasy szuwarów) jak również typowe zbiorowiska roślin wodnych (pływających i zanurzonych). Z ciekawszych gatunków można wymienić grzybienie białe, grążel żółty, grzybieńczyk wodny czy salwinię pływającą.
Salwinia pływająca (Salvinia natans) toniewielka, jednoroczna paproć wodna o pędach do 20 cm długości, bez korzeni, pływająca swobodnie po powierzchni wody. Pędy ulistnione są okółkowo – po 3 w okółku. Dwa z nich są jasnozielone, eliptyczne, na górnej powierzchni brodawkowate i pokryte włoskami, które utrzymują powietrze przy powierzchni liścia, dzięki czemu woda ich nie zwilża. Trzeci liść jest korzeniokształtny i znajduje się pod wodą. W nasadzie tego liścia, pod koniec lata, wykształca się kilka niewielkich (około 2 mm średnicy), kulistych tworów służących do rozmnażania – tzw. sporokarpia.
Gatunek najlepiej rośnie w płytkich, nasłonecznionych, eutroficznych zbiornikach z wodą stojącą. Są to przede wszystkim starorzecza, jeziora, stawy. Najczęściej spotyka się ją w zacisznych, brzegowych strefach zbiorników wodnych, często w obrębie szuwarów. Bywa, zwłaszcza w niewielkich i płytkich zbiornikach, że salwinia występuje masowo, zarasta zwartym, grubym kożuchem całą powierzchnię wody. Populacje charakteryzuje duża zmienność – jej liczebność może się zmieniać z roku na rok od kilku do wielu tysięcy osobników.
Warto wiedzieć:
Salwinia pływająca jest objęta ochroną gatunkową. Jej zagrożenie jest głównie efektem zaniku odpowiednich siedlisk. Dzieje się tak głównie za sprawą zanieczyszczania i zanikania zbiorników wodnych.
Atlas roślin spotykanych w Dolinie Karpia można pobrać ze strony:
www.dolinakarpia.eu/blog/materialy-informacyjno-promocyjne-o-dolinie-karpia/
Zdjęcia: Marcin Karetta
Tekst: Agata Smieja